Dadorchuddio Ffotograffiaeth Hanesyddol Cymru

Mae project tair blynedd o ddogfennu, curadu a digideiddio detholiad o ffotograffau hanesyddol o gasgliadau cenedlaethol Cymru wedi esgor ar arddangosfa newydd Dadorchuddio Ffotograffiaeth Hanesyddol  yn Amgueddfa Genedlaethol Caerdydd.

Mae’r project Delweddau Naturiol yn bosibl diolch i rodd o £600,000 gan Sefydliad Esmée Fairbairn a’r bwriad yw digideiddio delweddau o bob math o ddisgyblaethau – daeareg, botaneg, hanes diwydiannol a chelf.

Bydd hyd at 10,000 o luniau wedi cael eu digideiddio erbyn diwedd y project ym mis Ebrill 2015 ac mae detholiad o’r lluniau hyn yn cael eu cynnwys yn yr arddangosfa.

Ar gyfer y project Delweddau Naturiol cafodd yr enghreifftiau gorau yng nghasgliad rhyfeddol yr Amgueddfa o tua 500,000 o ffotograffau ac eitemau hanesyddol eu trosglwyddo i fformat digidol hygyrch.

Mae’r delweddau yn cynnwys:

• Portreadau ffotograffig o ddiwedd y 19eg ganrif
• Casgliadau o ffotograffau gwreiddiol o Gaerdydd a’r fro yn dyddio o ddiwedd y 19eg ganrif a dechrau’r 20fed ganrif
• Casgliad o luniau o goed ‘nodedig’ Cymru
• Ffotograffiaeth arloesol o fywyd gwyllt o ddechrau’r 20fed ganrif
• Delweddau o longau o gwmpas Dociau Caerdydd yn y cyfnod 1920-1975
• Lluniau o byllau glo cymoedd y de, uwchben ac o dan y ddaear, o’r 1970au a’r 1980au
• Delweddau a dynnwyd yng Nghymru gan y ffotograffydd arloesol John Dillwyn Llewelyn yn ystod y 1850au a’r 1860au
• Ffotograffau o safleoedd cloddio archeolegol yn ystod y 1930au.

Mae cyfle i ymwelwyr yr Amgueddfa ddarganfod sut mae ffotograffiaeth wedi cyfrannu at hanes gweledol Cymru diolch i’r deunydd ffotograffig fydd i’w weld, ac sydd yn gosod hanes ffotograffiaeth o fewn cyd-destun datblygiad casgliadau’r Amgueddfa.

Mae’r arddangosfa hefyd yn olrhain esblygiad ffotograffiaeth, o fod yn gofnod gwyddonol a chymdeithasol i’w defnydd fel cyfrwng artistig.

Mae detholiad mwy helaeth o’r delweddau gafodd eu digideiddio fel rhan o’r project yn cael ei daflunio ar un o waliau’r arddangosfa a bydd ymwelwyr hefyd yn gallu chwilio’r gronfa ddata ar-lein a grëwyd fel rhan o’r project. Bydd delweddau’n cael eu hychwanegu at y gronfa ddata tan ddiwedd yr arddangosfa, a bydd y gronfa ddata wedi’i chwblhau yn cael ei lansio ar ddiwedd Ebrill.

Mae’r arddangosfa yn Amgueddfa Genedlaethol Caerdydd tan Ebrill 19.

 

Lluniau Amgueddfa Cymru